www.wspia2009.fora.pl

MadziaM

Nauka o administracji publicznej – zestaw obowiązujących pytań
1) Geneza nauk administracyjnych
2) Biurokracja według Maxa Webera
3) Triada nauk administracyjnych
4) Przedmiot badawczy nauki prawa administracyjnego
5) Przedmiot badawczy nauki polityki administracyjnej
6) Przedmiot badawczy nauki o administracji publicznej
7) Pojęcie administrowania
Cool

Przedmiot i podmiot administracji publicznej
9) Definicja administracji publicznej
10) Interes publiczny
11) Cechy organizacji i działalności administracji publicznej
12) Różnice zachodzące pomiędzy administracją publiczną a władzą sądowniczą i wykonawczą
13) Funkcje administracji publicznej
14) Sfera policyjno – reglamentacyjna
15) Sfera świadcząca
16) Sfera zarządzania majątkiem
17) Sfera zarządzania rozwojem
1 Cool

Mienie publiczne i jego kategorie
19) Sfery działania administracji ze względu na adresata
20) Władztwo administracyjne a przymus państwowy
21) Atrybuty władztwa administracyjnego
22) Reguły stosowania władztwa administracyjnego
23) Zasada legalizmu w działaniach administracji
24) Czynniki kształtujące administrację publiczną
25) Organ administracji publicznej
26) Wyodrębnienie organu administracji publicznej
27) Podmiot administrujący a podmiot administrowany
2 Cool

Kompetencja, zadanie, właściwość organu
29) Urząd organu
30) Szczeble działania administracji publicznej
31) Podział administracji na segmenty
32) Decentralizacja i centralizacja administracji
33) Koncentracja i dekoncentracja
34) Koordynacja
35) Kierownictwo
36) Kontrola i nadzór
37) Kontrola administracji publicznej wykonywana przez sądy administracyjne i powszechne
3 Cool

Organy centralne
39) Naczelne organy administracji publicznej
40) Organy terenowe
41) Zespolenie administracji publicznej w terenie
42) Organy kolegialne i monokratyczne
43) Podziały terytorialne – rodzaje podziałów ich i charakterystyka
44) Samorząd w administracji publicznej
45) Zakład administracyjny
46) Prywatyzacja zadań administracji publicznej
47) Pracownicy administracji rządowej
4 Cool

Pracownicy samorządu terytorialnego
49) Formy działania administracji publicznej

ktos chciał pytania a ja widzę, że przez przypadek je usunęłam więc wkejam jeszcze raz.

nedi

Macie, wczoraj skopiowalem odpowiedzi, te co wczesniej były na forum Smile

NAUKA O ADMINISTRACJI- ZESTAW PYTAŃ I ODPOWIEDZI

1) Geneza nauk administracyjnych
Nauka o administracji nie należy do nauk mogących poszczycić się wielowiekowymi tradycjami, pod tym względem nauki o administracji nie sposób porównać do nauki prawa karnego, cywilnego. Nauka o administracji powstała z chwilą uformowania się administracji zbiurokratyzowanej. Biurokracja w teorii zarządzania ma inne znaczenie, które przyjęto powszechnie. W naukach o zarządzaniu termin biurokracja oznacza określony typ organizacji. Biurokracja nie nosi znamion pejoratywnych (negatywnych), twórcą terminu biurokracja jest niemiecki uczony Max Weber.

2) Biurokracja według Maxa Webera
• Urzędnicy aparatu są w pełni zawodowi, oznacza to, że aparat urzędniczy utrzymuje się tylko i wyłącznie z pracy w administracji
• Podział pracy w administracji może przyjąć• postać• podziału pionowego, lub poziomego (ustalenie katalogu spraw jaka ma zająć• się jednostka, bądź zespół jednostek), skutkiem podziału pracy jest hierarchizacja władzy, a także specjalizacja aparatu
• Aparat administracyjny o cechach biurokracji związany jest normami generalnymi i abstrakcyjnymi, normy tego rodzaju zapewniają biurokracji jednolitość• działań

3) Triada nauk administracyjnych
Ustanowił ją niemiecki uczony Siter-Somlo, jego zdaniem nauki badające Administrację publiczną składały się z trzech nauk tj. nauki administracji, nauki prawa administracyjnego i nauki polityki administracyjnej

4) Przedmiot badawczy nauki prawa administracyjnego
Prawo administracyjne jest jedną z gałęzi systemu prawa, obejmuje ona normy regulujące organizację administracji publicznej (ustrój), prawa i obowiązki podmiotów administrujących (organów), a także powiązane z nimi prawa i obowiązki podmiotów administrowanych (np. spółdzielnia mieszkaniowa, osoba fizyczna). Stosowaną przez naukę prawa administracyjnego metodą jest metoda analityczno porównawcza, polega ona na ustaleniu znaczenia normy prawnej. Ustaleniu istnienia związków zachodzących pomiędzy normami, ustaleniu reguł, zasad, postulatów, obowiązujących w procesie stanowienia i stosowania prawa administracyjnego.

5) Przedmiot badawczy nauki polityki administracyjnej
Przedmiotem tej nauki jest wiedza o istniejącej w danym ustroju administracji publicznej. Wiedza ta jest jednocześnie wiedzą praktyczną i naukową. Zasadniczym zagadaniem nauki polityki administracyjnej jest określanie dla administracji tzw. programów działania. W ramach tych programów ustala się cele jakie administracja powinna osiągnąć, a także środków i metod realizacji tych celów. Istotnym elementem działań polityki administracyjnej jest weryfikacja ustalonych dla administracji programów działania. W tym zakresie polityka administracyjna stara się wyjaśnić, czy administracja działa zgodnie z założeniami. Jeżeli działania te nie odpowiadają przyjętym kryteriom dochodzi do modyfikacji programu działania.

6) Przedmiot badawczy nauki o administracji publicznej
Charakterystyczną cechą nauki administracji publicznej jest brak jednej właściwej tylko dla tej nauki metody badawczej. Nauka o administracji dla odpowiedzi na pytanie o rzeczywisc administracyjną wykorzystuje metody charakterystyczne dla socjologii, statystyki np. eksperyment, wywiad, ankieta. Podejmuje takie tematy jak:
• Wpływ czynników ustrojowych i pozaustrojowych na kształt administracji publicznej, zależnościami zachodzącymi pomiędzy organami aparatu administracyjnego, oraz zależnościami występującymi w ramach konkretnej struktury administracyjnej (określonego urzędu).
• Pozaprawne kwestie kontroli i nadzoru w administracji
• Płaszczyzny i sfery działania administracji publicznej
• Techniki administrowania
• Problem kształcenia i doboru kadr administracji

7) Pojęcie administrowania
W języku potocznym słowo administrować oznacza kierować, zarządzać, to samo znaczenie słowa administrować przypisuje się mu w naukach o zarządzaniu. Organizacje administrowane, określane zaś administracjami. Słowo administracja pochodzi z języka łacińskiego od słowa ministrare oznaczającego służyć, od tego słowa pochodzi słowo minister, podkreśla się iż dodanie przedrostka „ad” ukierunkowuje czynności służenia na określony cel. Czynności administrowania są charakterystyczne dla każdej instytucji o cechach organizacji. Jeżeli organizacja nie byłaby administrowana, czyli nie byłaby zarządzana/kierowana, to nie byłaby też zdolna do osiągnięcia założonych dla niej celów, byłaby organizacją chaotyczną o cechach anarchii. W zależności od tego do jakiej organizacji będziemy odnosić czynności administrowania będziemy wyróżniać administrację publiczną, lub administrację prywatną.

8 Przedmiot i podmiot administracji publicznej
• Administracja publiczna w ujęciu przedmiotowym-to działalność• wykonywana przez państwo, przez samorząd terytorialny i inne wskazane w prawie podmioty w celu wykonywania zadań publicznych i interesu publicznego,
• Administracja publiczna w ujęciu podmiotowym- to struktura składająca się z organów administracyjnych innych jednostek administracyjnych. Wg Kuleszy i Dębskiego przez administrację publiczną rozumie się zespół działań, czynności i przedsięwzięć• organizatorskich i wykonawczych prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego przez różne organy, podmioty i instytucje na podstawie ustawy i w określonych prawem formach.

9) Definicja administracji publicznej
administracja publiczna to zespół działań i czynności, o charakterze wykonawczym i organizatorskim, prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego, przez różne organy, podmioty i instytucje na podstawie prawa i w przewidzianych prawem formach.

10) Interes publiczny
Interes publiczny jako wyrażenie należy do kategorii niedookreślonych. Interes publiczny można porównać do wspólnych wartości członków wspólnoty Państwowej. Ów interes jest wypadkową interesów wszystkich, bądź większości osób, tworzących społeczeństwo. Przeciwieństwem interesu publicznego jest interes prywatny tzw. Interes jednostkowy. Pomiędzy interesem publicznym, a interesem prywatnym dochodzi i będzie dochodzić do konfliktów, sprzeczności.

11) Cechy organizacji i działalności administracji publicznej
Według Janusza Łętowskiego administracja publiczna wykazuje następujące cechy:
• Administracja publiczna działa w imieniu i na rachunek państwa, lub innego związku publiczno- prawnego (samorząd terytorialny)
• Administracja publiczna ma charakter polityczny
• Granice działania administracji publicznej wyznaczają przepisy prawa (zasada legalizmu)
• Celem administracji nie jest osiąganie zysku
• Zorganizowana na zasadzie kierownictwa i podporządkowania
• Administracja opiera się na pracy fachowego personelu
• Administracja publiczna działa na wniosek jak i z urzędu

12) Różnice zachodzące pomiędzy administracją publiczną a władzą sądowniczą i wykonawczą
Cechą różniącą administrację publiczną od ustawodawcy jest generalny i abstrakcyjny co do zasady charakter działań ustawodawcy. Większość z działań podejmowanych przez administrację publiczną odznacza się podwójną konkretnością. Działaniem podwójnie konkretnym jest działanie skierowane do ściśle oznaczonego podmiotu, występującego w skonkretyzowanej sytuacji. Aktywność parlamentu nie polega na regulowaniu sytuacji imiennie oznaczonych podmiotów. Władza sądownicza sprawuje wymiar sprawiedliwości (wymierza sprawiedliwość), natomiast administracja publiczna, nie ma za zadanie wymierzać sprawiedliwości, lecz wykonywać zadania publiczne. Sądy wydają akty stosowania prawa, a owe akty oznaczają się podwójną konkretnością (wyrok, postanowienie). Jak już wspomniano wykonywanie przez administrację publiczną zadań może polegać na stanowieniu prawa powszechnie obowiązującego (rozporządzenie, akt prawa miejscowego). Sądy nie podejmują działań z urzędu, a wyłącznie z inicjatywy zewnętrznej, administracja może podejmować swą aktywność z urzędu. Administracja publiczna i jej pracownicy obowiązani są kierować się przepisami konstytucji, ustaw, rozporządzeń, oraz przepisami aktów prawa miejscowego. Sędziowie w ramach sprawowania przez siebie urzędu podlegają wyłącznie przepisom konstytucji i przepisom ustaw, po drugie nie podlegają kierownictwu przy wymierzaniu sprawiedliwości.

13) Funkcje administracji publicznej
Do funkcji administracji publicznej należy:
• rządzenie- posiada dwa wymiary: polityczny (działania zmierzające do utrzymania władzy), administracyjny (polega na wykonywaniu programu partii politycznej sprawującej władzę)
• wykonywanie zadań bieżącej administracji- ta funkcja jest typowa dla władzy wykonawczej, a polega na wykonywaniu zadań nadanych administracji przez ustawodawcę. W obszarze tej funkcji wykonywane są zadania reglamentacyjno policyjne, zadania świadczące, zarządzanie majątkiem, zarządzanie rozwojem.
• Zarządzanie zasobami administracji publicznej- administracja publiczna, w tym obszarze, zarządza zasobami personalnymi, informacyjnymi i majątkowymi
Wyróżnione funkcje administracji publicznej wypełniają w pełni sferę zarządzania publicznego.

14) Sfera policyjno - reglamentacyjna
tradycyjny obszar działań administracji publicznej. Działania reglamentacyjne polegają na reglamentowaniu przez administrację uprawnień publiczno-prawnych podmiotów administrowanych. Chodzi o wiążące ustalanie przez administrację warunków z publicznych praw podmiotowych. To wiążące ustalanie warunków korzystania następuje w formie pozwoleń administracyjnych. Wydając pozwolenie organ władczo rozstrzyga, czy oznaczona jednostka może korzystać z uprawnienia, a jeżeli tak, to na jakich warunkach. Przykładem tego rodzaju działań może być pozwolenie na budowę, koncesja, zezwolenie. Działania reglamentacyjne to także działalność regulacyjna wobec obszarów rynku odznaczających się niedoborem dóbr i usług. Omawiana sfera dotyczy także działań policyjnych, działania z tego zakresu mają służyć zachowaniu bezpieczeństwa i porządku zbiorowego. Polegają one na wydawaniu przez administrację nakazów, lub zakazów określonych działań, a także na stanowieniu prawa. Przykładem działań policyjny jest zakaz stosowania określonych produktów żywnościowych, stawianie znaku drogowego,, kierowanie ruchem drogowym przez funkcjonariusza policji
15) Sfera świadcząca
sfera świadcząca obejmuje te zadania administracji publicznej, które polegają na wykonywaniu na rzecz obywateli różnego rodzaju świadczeń materialnych i niematerialnych o szczególnym znaczeniu społecznym. Sfera świadcząca została ukształtowana na początku XX wieku, a była charakterystyczna dla państw realizujących ideę państwa opiekuńczego. Sfera świadcząca obejmuje usługi techniczne, społeczne, oraz świadczenia. Usługi społeczne polegają na prowadzeniu działalności edukacyjnej, kulturalnej, z zakresu ochrony zdrowia. Działalność świadcząca jest ukierunkowana na zaspokojenie potrzeb osób znajdujących się nie ze swej winy w trudnej sytuacji życiowej (osoby bezrobotne, ubogie, dotknięte patologiami społecznymi). Usługi techniczne to między innymi dostarczanie mieszkańcom paliw i energii, wody, oczyszczanie miast, budowa, zarządzanie drogami publicznymi. Aktywność administracji na tym polu zależy przede wszystkim od zasobów budżetowych państwa, nie jest to bowiem sfera przynosząca dochód.

16) Sfera zarządzania majątkiem
Administracja publiczna, we wszystkich państwach, w każdych warunkach ustrojowych i historycznych dysponował większym lub mniejszym zasobem majątkowym. Administracja nie byłaby zdolna do wykonywania jakichkolwiek zadań, jeżeli nie mogłaby gospodarować pewną częścią majątku publicznego. Majątek publiczny to najogólniej rzecz biorąc majątek służący wykonywaniu zadań publicznych, na ten majątek składają się trzy kategorie: dobra publiczne, majątek administracyjny, oraz majątek gospodarczy. Dobra publiczne to te składniki majątkowe, z których korzystać może każdy bez posiadania zezwolenia organu na przykład wody publiczne, drogi publiczne, lasy. Majątek gospodarczy to majątek służący wykonywaniu zadań gospodarczych państwa, lub samorządu terytorialnego (np. przedsiębiorstwa państwowe, przedsiębiorstwa komunalne, akcje, obligacje, udziały). Majątek administracyjny to majątek wykorzystywany przez administrację do prowadzenia zadań bieżącej administracji, będą to miedzy innymi budynki urzędów, składniki majątkowe urzędów np. samochody służbowe, komputery i inne urządzenia biurowe. Organy zarządzające majątkiem obowiązane są stosować się do zasady szczególnej staranności w gospodarowaniu mieniem publicznym.

17) Sfera zarządzania rozwojem
Administracja publiczna zarządza rozwojem poprzez podejmowanie działań planistycznych. Planowanie to ustalanie celów administracji na przyszłość. Działania planistyczne mogą być uzasadniane kompetencjami kierowniczymi, uprawnieniami właścicielskimi, kompetencjami publiczno-prawnymi. Dzięki temu administracja może planować rozwój własnych struktur, rozwój podmiotów zależnych od niej majątkowo (np. przedsiębiorstw), planować rozwój podmiotów administrowanych. Planowanie rozwoju osób trzecich następuje przede wszystkim poprzez planowanie przestrzeni. Podstawowym instrumentem planowania przestrzennego jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy.

18 Mienie publiczne i jego kategorie
własność i inne prawa majątkowe przysługujące Skarbowi Państwa albo innym państwowym osobom prawnym (mienie państwowe). Obejmuje ono również mienie samorządowe, czyli własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz innych komunalnych osób prawnych lub nabyte przez powiat, województwo.
Dzieli się na:
• mienie administracyjne- służy funkcjonowaniu m.in. instytucji oświaty, szkolnictwa, porządku publicznego, administracji czy bezpieczeństwa kraju.
• mienie skarbowe- rzeczy i prawa majątkowe stanowiące źródło dochodów przeznaczonych na realizację zadań publicznych (na przykład pożytki z własności nieruchomości, działalności przedsiębiorstw, emisji papierów wartościowych). Mienie to podlega regułom prawa cywilnego.
• mienie użytku publicznego- ruchomości, nieruchomości (rzeczy i miejsca) z których wszyscy mają prawo korzystać• (drogi publiczne, rzeki, parki, biblioteki, muzea itp.). Mienie to jest regulowane przepisami prawa administracyjnego.
19) Sfery działania administracji ze względu na adresata
Podział na sferę wewnętrzną i zewnętrzną wynika z kryterium ulokowania adresata działań administracyjnych. Działania, które ukierunkowane są do wewnątrz struktur administracyjnych, a więc których adresatem jest podmiot zalezny organizacyjnie i służbowo od administracji są działaniami ze sfery wewnętrznej. Skutki tych działań obserwujemy w obszarze struktur administracji, a nie na zewnątrz tych struktur. Działania ze sfery zewnętrznej to z kolei czynności, których adresat umiejscowiony jest poza organizacją administracji. Chodzi tu o adresata niezależnego od administracji pod względem służbowym, majątkowym, organizacyjnym. Podział działań administracji na działania zewnętrzne i wewnętrzne ma istotne znaczenie dla kwestii zakresu przedmiotowego kontroli administracji publicznej. Działania o skutkach zawężających się do wewnątrz administracji nie są poddane kontroli sądu administracyjnego. Sprawy wewnętrzne administracji należą do jej autonomii. Przykładami działań ze sfery wewnętrznej będzie ustalenie zakresu działania, komórki organizacyjnej, urzędu obsługującego organ, polecenie służbowe, wydawanie aktów wewnętrznego kierownictwa. Działaniami ze sfery zewnętrznej będą w szczególności:
• Wydanie decyzji administracyjnej
• Wydanie rozporządzenia

20) Władztwo administracyjne a przymus państwowy
Organy państwa uprawnione są do stosowania przymusu państwowego. Z tych możliwości korzysta także administracja publiczna. Stosowanie przez administracje przymusu państwowego określane jest jako władztwo administracyjne.
Pod pojęciem władztwa administracyjnego rozumie się prawo użycia przez administrację środków przymusu opartych na prawie w celu realizacji obowiązków administracyjnych wynikających z aktów normatywnych, lub aktów indywidualnych.

21) Atrybuty władztwa administracyjnego
Nauka prawa administracyjnego wskazuje na atrybuty władztwa administracyjnego, czyli pewne właściwości tej instytucji. Do cech charakteryzujących władztwo administracyjne należy:
• Zdolność• do autorytatywnej konkretyzacji normy
• Domniemanie legalności rozstrzygnięć• administracyjnych
• Oparcie na przymusie państwowym

22) Reguły stosowania władztwa administracyjnego
Administracja publiczna w państwie demokratycznym nie może korzystać z władztwa administracyjnego w sposób dowolny. Wiążą ją pewne reguły wpływające na ocenę legalności podjętych działań:
• W demokratycznym państwie prawnym administracja może korzystać• ze środków przymusu o ile zostanie do tego w sposób wyraźny upoważniona. Upoważnienie to musi wynikać• z wyraźnej wypowiedzi ustawodawcy. Brak tej wypowiedzi oznacza dla administracji zakaz działania o skutkach reglamentacyjnych.
• Administracja publiczna przed stosowaniem środków przymusu powinna starać• się wykorzystać• niewładcze formy realizacji swych zadań. Powinna umożliwić• obywatelowi dobrowolne wykonanie ciążących na nim powinności. Dopiero wówczas, gdy podmiot administrowany w sposób dobrowolny, nieprzymuszony nie wykona ciążących na nim obowiązków administracja będzie mogła wkroczyć• w jego sferę wolności i przymusić• do wykonania obowiązku.

23) Zasada legalizmu w działaniach administracji
Oznacza ona, że organy władzy publicznej, a w tym administracja może działać wyłącznie na podstawie prawa i w jego granicach. Zasadę legalizmu w sposób bezpośredni wyraża art. 7 konstytucji RP. Zakres wolności podmiotów administrowanych w demokratycznym państwie prawnym jest co oczywiste szerszy niż swobód władzy publicznej. Obywatel może czynić wszystko co nie zostało mu w sposób wyraźny zakazane prawem, zaś administracja może czynić tylko to na co zezwoli jej ustawodawca. Zasada legalizmu w sposób restrykcyjny odnosi się do całości działań o charakterze reglamentacyjno policyjnym. Administracja nie jest tak ściśle wiązana legalizmem w zakresie działań organizatorskich, czy działań polegających na planowaniu rozwoju. Związanie administracji prawem w wymienionych obszarach odebrałoby tej instytucji kreatywność.

24) Czynniki kształtujące administrację publiczną
Administracja publiczna kształtowana jest przez wiele różnorakich czynników. Znaczenie decydujące przypisuje się czynnikom ustrojowym. Czynniki ustrojowe należy zaliczyć do czynników normatywnych, czyli tych, które wynikają dla administracji z treści obowiązujących przepisów. W tym zakresie kształt administracji publicznej determinowany jest rozwiązaniami ustrojowymi zawartymi w konstytucji RP (rodz. I art.2).

Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym z tego modelu ustrojowego wynikają dla administracji następujące czynniki:
• W państwie demokratycznym opartym na prawie organy administracji działają w granicach i na podstawie prawa. Prawo stanowione przez administracje nie może działać• wstecz
• Organy administracji publicznej w kompetencjach stanowiących są wybierane w wyborach powszechnych i bezpośrednich. Rada ministrów wybierana jest przez organy przedstawicielskie
• Administracja publiczna w państwie demokratycznym jest administracją transparentną, czyli organizacją, która nie ukrywa przed obywatelem informacji publicznych, każdy ma dostęp do informacji publicznej
• Administracja publiczna w państwie demokratycznym jest administracją zdecentralizowaną. Podstawową formą tej decentralizacji jest instytucja samorządu terytorialnego i zawodowego.
• Administracja publiczna w demokratycznym państwie prawnym jest kontrolowana nie tylko w ramach kontroli wewnętrznej ale także przez instytucje odrębne niezależne od administracji. Istotną rolą w tej kontroli odgrywają niezależne i niezawisłe sądy. Na obraz administracji publicznej mają wpływ także czynniki pozaustrojowe. Należą do nich między innymi:
o Świadomość i kultura prawa społeczeństwa
o Postęp techniczny (informatyzacja)
o Uwarunkowania geograficzne
o Rozwój gospodarczy
o Względy historyczne

Oprócz wymienionych powyżej czynników pozanormatywnych na kształt administracji publicznej mają wpływ czynniki prakseologiczne. Czynniki prakseologiczne mają na celu zapewnienie skuteczności działań administracji dotyczą przede wszystkim sfery organizacyjnej. Omówione dotychczas czynniki normatywne i pozanormatywne spowodowały, że administracja publiczna w Polsce jak i w pozostałych krajach demokratycznych jest wykonywana:
• Struktury zcentralizowane administracji rządowej
• Struktury zdecentralizowane samorządu terytorialnego
• Struktury niezależne od rządu i samorządu terytorialnego
25) Organ administracji publicznej
Pod pojęciem organu administracji publicznej należy rozumieć osobę, lub grupę osób działających w imieniu i na rachunek państwa, bądź związku publiczno-prawnego wykonującą zadania publiczne przy użyciu określonych prawem kompetencji uprawnioną do stosowania środków władztwa administracyjnego

26) Wyodrębnienie organu administracji publicznej
Ustawodawca powołuje do życia organ administracji publicznej stosując formy wyodrębnienie organu z aparatu administracyjnego następuje poprzez:
• Ustalenie formy organizacyjnej organu, a więc rozstrzygniecie czy organ ma być• organem jedno, lub wieloosobowym
• Ustawodawca wyodrębnia organ poprzez jego zadania i kompetencje
• Wraz z utworzeniem organu decyduje się na powołanie urzędu, czyli aparatu wspomagającego organ

27) Podmiot administrujący a podmiot administrowany
Podmiot administrujący- wykonuje działania z zakresu administracji np. starosta
Podmiot administrowany - do którego odnoszą się działania administracyjne- obywatel
Podmiot administrujący jest pojęciem szerszym w odniesieniu do pojęcia organu administracji publicznej bowiem obejmuje także podmioty niepubliczne przedsiębiorstwa publiczne i zakłady administracyjne.

28 Kompetencja, zadanie, właściwość organu
Zakres działania organu
Wskazuje, jakimi sprawami ma się zajmować dany organ. O zakresie działania stanowi się zwykle w przepisach prawa tworzących dany organ - kompetencje.
Właściwość pozwala na udzielenie odpowiedzi na pytanie, jaki podmiot administracji i jaki organ administracyjny jest powołany do załatwienia spraw administracyjnych danego rodzaju. Rodzaje właściwości;
a) Rzeczowa - dotycz przydzielonych danemu organowi kategorii spraw. Rozstrzyga ona o tym, jaki organ załatwia sprawy z zakresu budownictwa, przemysłu, oświaty, zdrowia, itp.
b) Miejscowa - zwana też terytorialną, dotyczy przestrzeni (terytorium) działania organu, np., na jakim obszarze dany organ może realizować swoją właściwość rzeczowa, w której gminie, w województwie, powiecie bądź okręgu.
c) Instancyjna - zakłada wielostopniową organizację administracji i rozstrzyga, którego stopnia organ jest właściwy do załatwienia sprawy.
d) Funkcjonalna - odnosi się do określenia, który z wewnętrznych organów danego podmiotu właściwy jest do załatwienia danej sprawy.
Przestrzeganie właściwości - organ jest zobowiązany wykonywać zadania jemu przydzielone i przestrzegać z urzędu swojej właściwości. Właściwość stanowi podstawę i granice działalności organu.
Przenoszenie właściwości - zakres działania danego organu określa ustawa. Ustawa nakłada obowiązek wykonania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, jak również na podstawie porozumienia z organami administracji rządowej.

29) Urząd organu
organ administracji:
• stanowi wyodrębnioną organizacyjnie część• aparatu administracji publicznej, tworzoną na podstawie prawa i w sposób przez prawo przewidziany;
• działa w imieniu i na rachunek państwa;
• z reguły jest uprawniony do stosowania środków władczych;
• wykonuje zadania publiczne z zakresu administracji;
• działa w ramach przyznanych mu przez prawo kompetencji.
Aparatem pomocniczym organu jest urząd, czyli struktura organizacyjna i majątkowa oraz zespół ludzi wyodrębniony do realizacji zdań organu. Np. urzędem obsługującym Radę Ministrów oraz Prezesa Rady Ministrów (organy) jest Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Pojęcie organu administracji odróżnia się od osoby, która pełni funkcję "piastuna" organu.

30) Szczeble działania administracji publicznej

31) Podział administracji na segmenty

32) Decentralizacja i centralizacja administracji
Organy administracji rządowej działają w układzie zcentralizowanym, natomiast administracja samorządowa jest administracją zdecentralizowaną, albowiem jest niezależna od organów działających na wyższych szczeblach podziału terytorialnego państwa..
Centralizacja- system organów administracji który jest zorganizowany w ten sposób, że podejmowanie decyzji należy wyłącznie do organów wyższych.
Decentralizacji, - gdy określone sprawy przekazywane są jako zadania własne podmiotom samorządowym

33) Koncentracja i dekoncentracja

34) Koordynacja
Zasada koordynacji. Koordynacja w administracji publicznej sprowadza się do harmonizowania działań różnych organów administracji i urzędów publicznych dla osiągnięcia zamierzonych celów.

35) Kierownictwo
Zasada kierownictwa. Kierownictwo jest to działanie organu administracji publicznej organizacyjne, inicjatywne, koordynacyjne, sprawdzające, kadrowe, nadzorcze, kontrolne.

36) Kontrola i nadzór
Administracja publiczna w demokratycznym państwie prawnym jest kontrolowana nie tylko w ramach kontroli wewnętrznej ale także przez instytucje odrębne niezależne od administracji. Istotną rolą w tej kontroli odgrywają niezależne i niezawisłe sądy.
- Zasada kontroli. Kontrola administracji sprowadza się do wykonywania czynności sprawdzających działania jednostek administracji publicznej.

37) Kontrola administracji publicznej wykonywana przez sądy administracyjne i powszechne

38 Organy centralne
Organy centralne administracji publicznej to organy, których zakres właściwości miejscowej pokrywa się z terytorium państwa, oznacza to, że organy centralne mogą podejmować skuteczne działania na obszarze RP i nie są w tym względzie ograniczone jakimikolwiek granicami podziału terytorialnego. Granice ich działania stanowią granice RP. Organy centralne zajmują najwyższą pozycję w strukturach administracji publicznej, stoją zwykle na czele resortów. Ich siedzibę stanowi stolica państwa. Organy centralne to organy wchodzące w skład rady ministrów, oraz organy nie wchodzące w skład tej rady. Podgrupę organów centralnych stanowią organy naczelne.

39) Naczelne organy administracji publicznej
Organy naczelne administracji publicznej zajmują najwyższą pozycję w strukturach administracyjnych państwa, zajmują się sprawami strategicznymi dla państwa, prowadzą politykę wewnętrzną i zewnętrzną państwa. Naczelne organy administracji publicznej charakteryzują się następującymi cechami:
• Są powoływane i odwoływane pośrednio, lub bezpośrednio przez sejm, lub prezydenta RP
• Są zdolne do stanowienia rozporządzeń
• Organy te ponoszą odpowiedzialność• polityczna przed parlamentem, zaś odpowiedzialność• konstytucyjną przed trybunałem stanu

Do grupy naczelnych organów administracji publicznej należy prezes rady ministrów, rada ministrów, ministrowie kierujący działaniami administracji rządowej, krajowa rada radiofonii i telewizji, przewodniczący komitetów wchodzących w skład rady ministrów (przewodniczący komitetu integracji europejskiej i przewodniczący komitetu badań naukowych).

40) Organy terenowe
Terenowe organy administracji publicznej, to organy, których terytorialny zasięg działania ograniczony jest do terytorium jednostki podziału terytorialnego państwa, stąd też organy terenowe mogą podejmować skuteczne działania wyłącznie na ściśle oznaczonych obszarach, nie zaś na terytorium całego kraju. Organami terenowymi są terenowe organy administracji rządowej, oraz organy samorządu terytorialnego. Dualizm administracji publicznej to sytuacja, w której administracja publiczna w terenie wykonywana jest przez struktury rządowe i niezależne od tych struktur struktury samorządu terytorialnego. Dualizm występuje w terenie, a dokładnie na poziomie powiatu i województwa, na poziomie gminy nie występują organy rządowe.

41) Zespolenie administracji w terenie

42) Organy kolegialne i monokratyczne
Podstawowy dla struktur administracyjnych podział organów, to podział na organy jedno i wieloosobowe. Organem jednoosobowym (monokratycznym) będzie w szczególności wójt, minister, wojewoda, prezes rady ministrów, marszałek województwa. Niektóre z organów jednoosobowych wchodzą jednocześnie w skład organów kolegialnych, przykładem na to może być pozycja marszałka województwa i zarządu województwa. Struktura organu monokratycznego wykorzystywana jest dla organizacji odpowiedzialnych za sprawy bezpieczeństwa, porządku publicznego, sprawy obronności. Organ monokratyczny jest w stanie podjąć szybciej decyzję, niż organ kolegialny.
Organy wieloosobowe (kolegialne), to organy składające się z trzech i więcej osób. Podejmują one decyzje w drodze głosowania, wyrażając swą wolę, za pomocą uchwał. Organy wieloosobowe to m.in., rada gminy, rada powiatu, rada pomocy społecznej, rada ministrów, sejmik województwa. Forma organu wieloosobowego stosowana jest w odniesieniu do spraw, które wymagają od organu wiedzy, doświadczenia, które nie wymagają podejmowania szybkich decyzji. Organ wieloosobowy bazuje na wiedzy, doświadczeniu nie jednej, a przynajmniej kilku osób.

43) Podziały terytorialne - rodzaje podziałów ich i charakterystyka

44) Samorząd w administracji publicznej
(TEMAT DO ROZWINIECIA!)
Organem samorządu terytorialnego będą organy ustrojowe określone w treści ustaw samorządowych, a także organy podporządkowane organom ustrojowym.

45) Zakład administracyjny

46) Prywatyzacja zadań administracji publicznej

47) Pracownicy administracji rządowej
Korpus służby cywilnej tworzą pracownicy zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych (tzn. wyższych stanowiskach w służbie cywilnej, stanowiskach średniego szczebla zarządzania, stanowiskach koordynujących, samodzielnych, specjalistycznych oraz wspomagających) w następujących urzędach:
Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,
1. urzędach ministrów i przewodniczących komitetów wchodzących w skład Rady Ministrów oraz urzędach centralnych organów administracji rządowej,
2. urzędach wojewódzkich oraz innych urzędach stanowiących aparat pomocniczy terenowych organów administracji rządowej podległych ministrom lub centralnym organom administracji rządowej,
3. komendach, inspektoratach i innych jednostkach organizacyjnych stanowiących aparat pomocniczy kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich oraz kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej,
4. Głównym Inspektoracie Inspekcji Handlowej,
5. Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych,
6. Biurze Nasiennictwa Leśnego.
Ponadto korpus służby cywilnej tworzą także powiatowi i graniczni lekarze weterynarii oraz ich zastępcy.
Ustawa o służbie cywilnej dzieli członków korpusu służby cywilnej na:
1.pracowników służby cywilnej, czyli osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o służbie cywilnej,
2.urzędników służby cywilnej, którzy zatrudnieni są na podstawie mianowania zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o służbie cywilnej.

48 Pracownicy samorządu terytorialnego

49) Formy działania administracji publicznej.
Działania administracji publicznej nie mają charakteru jednorodnego, różnią się od siebie procedurą podejmowania, a przede wszystkim skutkami. Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne poszczególnych działań administracji publicznej wyróżnia się w naukach zajmujących się administracją publiczną tzw. formy działań administracyjnych. Forma działania to odznaczająca się charakterystycznymi właściwościami czynność prawna lub faktyczna organu administracji publicznej. Podstawowy podział form działania administracji to podział na czynności prawne i na czynności faktyczne. Czynnością prawną organu jest taka czynność, która powoduje powstanie, zmianę lub ustanie stosunku prawnego. Czynności prawne organu administracji powodują przede wszystkim powstanie, zmianę lub ustanie stosunków administracyjno prawnych. Pozostałe czynności czyli czynności obojętne dla prawa są czynnościami faktycznymi. Kolejny podział form działania przyjmuje za podstawę władztwo administracyjne, z tego też względu wyróżnia się formy władcze i nie władcze. Kolejny podział jest najbardziej konkretny i rozbudowany. Podział ten przewiduje następujące formy działań administracji: akty normatywne tj. akty generalno abstrakcyjne, akty administracyjne czyli akty podwójnie konkretne, porozumienie administracyjne, czynności faktyczne w tym działania społeczno organizatorskie i materialno techniczne, umowy cywilno prawne. 1)Akty normatywne. Ustawodawca w pewnych sytuacjach decyduje się zlecić administracji publicznej stanowienie prawa. Funkcje stanowienia prawa administracja realizuje poprzez wydawanie aktów normatywnych. Wydawanie aktów normatywnych przez administrację polega na stanowieniu przez jej organy aktów zawierających wypowiedzi normatywne czyli wypowiedzi wskazujące na zachowania dozwolone, nakazane bądź zakazane. Podstawową cechą aktów normatywnych jest generalność i abstrakcyjność. Akty normatywne administracji mogą przyjąć postać aktów powszechnie obowiązujących lub aktów wewnętrznie obowiązujących. Akty wewnętrznie obowiązujące obowiązują wyłącznie podmioty podporządkowane organizacyjnie, majątkowo temu organowi który stanowi przepis. Przykładem takiego aktu wewnętrznie obowiązującego jest regulamin urzędu, regulamin korzystania z usług domu pomocy społecznej. Te akty służą do sterowania administracją, nie mogą stanowić podstawy działań reglamentacyjno policyjnych. Aktami powszechnie obowiązującymi czyli takimi aktami które obowiązują wewnętrzną administrację są akty prawa miejscowego, a także rozporządzenia. 2)Akt administracyjny stanowi typową formę działania administracji publicznej. Jest to nie tylko typowa ale najczęściej podejmowana forma działania administracji publicznej. Przez akt administracyjny należy rozumieć władcze i jednostronne rozstrzygnięcie organu administracji publicznej kierowane do ściśle oznaczonego adresata oraz konkretnej sytuacji w której ów adresat występuje. Akt administracyjny należy podobnie jak akt normatywny do władczych form działania administracji publicznej. Akt administracyjny odróżnia od aktu normatywnego podwójna konkretność otóż jeżeli akt normatywny jest aktem generalnym i abstrakcyjnym tak akt administracyjny jest aktem podwójnie konkretnym bo skierowanym do ściśle oznaczonego podmiotu oraz ściśle oznaczonej sytuacji. Organ wydając akt administracyjny musi w jego treści dokładnie oznaczyć do kogo ów akt kieruje. Akt administracyjny może być kierowany do tego podmiotu który w wydaniu aktu ma interes prawny. Interes prawny oznacza nie tylko uprawnienie o charakterze administracyjnym ale także obowiązek. Wskazanie treści adresata aktu wskazuje organ w jego osnowie, a także w rozdzielniku do aktu. W treści rozdzielnika organ podaje imię, nazwisko, nazwę tego podmiotu, któremu należy doręczyć akt, ów rozdzielnik zobowiązuje pracownika organu do tego aby zaadresował kopię aktu, jego odpis oznaczonemu adresatowi. Aktem administracyjnym najczęściej wydawanym w praktyce jest decyzja administracyjna postanowienie. Wydawanie tych aktów administracyjnych regulują przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Konkretnym przykładem decyzji administracyjnej może być pozwolenie na broń. Zasadą jest iż akty administracyjne przyjmują postać pisemną. W pewnych sytuacjach akty administracyjne mogą być ogłaszane ustnie. Występują też inne formy wyrażania przez organ swej woli, przykładem na to mogą być znaki i sygnały drogowe. Warto wspomnieć iż znak drogowy jest aktem generalnie konkretnym. 3)Porozumienie administracyjne jest tą formą działania administracji publicznej która zbliża administrację publiczną do administracji prywatnej. Porozumienie administracyjne należy do nie władczych form działań administracyjnych. Porozumienie administracyjne służy racjonalizacji zadań administracji publicznej. Jest jednym z instrumentów przyspieszających decentralizację zadań. Przez porozumienie administracyjne rozumie się dwustronną lub wielostronną czynność zakresu administracji publicznej na podstawie której jeden z organów bądź organy przekazuje innemu organowi bądź organom uprawnienia i obowiązki związane z oznaczonym zadaniem publicznym, zaś ów organ lub organy które uzyskują kompetencje do wykonywania zadania wyraża zgodę na jego realizację i uzyskuje środki do tego niezbędne. W praktyce mogą występować porozumienia komunalne, są to porozumienia zawierane pomiędzy organami samorządu terytorialnego, a także porozumienia zawierane pomiędzy administracją rządową i samorządową. Konkretnym przykładem porozumienia administracyjnego może być porozumienie zawarte pomiędzy wojewodą a prezydentem miasta co do zadania polegającego na przeprowadzenia poboru do zasadniczej służby wojskowej. 4)Czynności faktyczne administracji publicznej przeciwstawia się czynnościom prawnym. Czynności faktyczne to regulowane prawem czynności konwencjonalne organów administracyjnych, które nie wywołują bądź wywołują lecz w sposób pośredni skutki prawne. Czynności faktyczne nigdy w sposób bezpośredni nie powodują powstania, ustania lub zmiany stosunku prawnego. Przykładem czynności faktycznej administracji jest prowadzenie rejestrów np. rejestru wydanych i unieważnionych decyzji administracyjnych, prowadzenie dokonywanie wpisów w gminnych zbiorach meldunkowych, wydanie dowodu osobistego, wydanie dowodu rejestracyjnego pojazdu samochodowego. W ramach czynności faktycznych wyróżnia się: czynności materialno techniczne- wywołują w sposób pośredni skutki prawne (np. ustalenie wysokości opłaty należnej z tytułu skorzystania z zezwolenia na sprzedaż alkoholu, wykonanie zastępcze), działania społeczno organizatorskie, wydawanie zaświadczeń. 5)Czynności cywilno prawne. Administracja publiczna jej organy są ustawowymi przedstawicielami publicznych podmiotów prawnych tj. skarb państwa, gmina, powiat, województwo. Innymi słowy skarb państwa, a także jednostki samorządu terytorialnego działają poprzez swe organy będące jednocześnie organami administracji publicznej. Siłą rzeczy organy te w imieniu osób prawnych prawa publicznego dokonują czynności cywilno prawnych, przede wszystkim zawierają umowy cywilno prawne. Organy administracji publicznej zawierając umowy w imieniu skarbu państwa jednostek samorządowych działają w sferze określanej jako dominium. Działania w sferze dominium w odróżnieniu od działań ze sfery imperium nie odznaczają się nierówno rzędnością podmiotów. Działania tego rodzaju oparte są naprawie prywatnym stąd organy administracyjne nie mogą korzystać z przysługującym im atrybutów władczych. W tym zakresie pozycja organu pozycja obywatela są zrównoważone. Np. umowa zawierana przez dyrektora urzędu wojewódzkiego z przedsiębiorstwem energetycznym o dostarczenie energii elektrycznej.

30) Szczeble działania administracji publicznej
Organy centralne :
Rada ministrów , prezes Rady Ministrów ,ministrowie
- urzędy centralne - nie są organami centralnymi podlegają - Prezesowi rady ministrów bądź Ministrowi ( np. główny Urząd Celny)
Organy terenowe
- organy adm. Publicznej ( np. wojewoda ) i organy samorządowe (np. sejmik województwa)
-organy województwa ( Rządowe i samorządowe ) organy powiatu ,organy gminy)

31) Podział administracji na segmenty
Występują dwa segmenty podziału administracji :
1)segment polityczno rządowy -powiązane są z nim organy naczelne
2)segment administracyjno - wykonawczy -reprezentują go pozostałe organy centralne i centralne jednostki organizacyjne

33) Koncentracja i dekoncentracja
Koncentracja - skupienie kompetencji w rękach nie licznej grupy organów ( np. organy centralne decyduje o ładu)

Dekoncentracja -rozproszenie kompetencji na większą liczbę organów
Dwa rodzaje dekoncentracji
-rzeczowa -rozkładanie kompetencji jednego organu na kilka organów tego samego szczebla
-terytorialna -przenoszenie kompetencji organu wyższego stopnia na podległe mu organy terenowe

37) Kontrola administracji publicznej wykonywana przez sądy administracyjne i powszechne
Sądy administracyjne powołane SA do rozpatrywania spraw sadowo administracyjnych są to sprawy z zakresu kontroli działalności administracji publicznej innych spraw z ustaw szczególnych
Kontrola dotyczy orzekania w sprawach kary na :
-decyzje administracyjne
-postępowanie wydane w postępowaniu administracyjnym
-postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym jeśli słuzy na nie zażalenie .Tylko sąd administracyjny jest władny uchylić decyzje administracyjne.
Sad powszechny ; jedynie kontrola pośrednia gdyż stwierdzenie niedogodności aktu administracyjnego wiąże tylko sąd rozpatrujący i ma znaczenie jedynie dla rozpatrywanej sprawy. Sąd powszechny sprawuje kontrole decyzji adm. tylko przypadku wyraźnie określonych przepisów prawa.

41) Zespolenie administracji w terenie
Powody zespolenia :zapewnienie operatywnego kierownictwa w skali kraju (względy zarządzania)
Administracja zespolona to
To kierownictwo zespolonych służb ,inspekcji ,straży (zwierzchnictwo wojewody)oraz kierownicy powiatowych służb ,inspekcji ,straży (zwierzchnictwo starosty)
Jako organ administracji zespolonej występują wojewoda starosta jak też kierownicy służb , inspekcji ,straży upoważnieniu do wydawania decyzji

43) Podziały terytorialne - rodzaje podziałów ich i charakterystyka
Podział terytorialny - jest to podział terytorium dokonywany dla potrzeb lokalnych jednostek wykonujących funkcje administracji publicznych ( można to nazwać decentralizacja )
Rodzaje podziałów
-zasadniczy podział terytorialny
-podział pomocniczy
-podział dla celów specjalnych
Charakterystyka podziały
-zasadniczy -dla najważniejszych organów terenowych
-podział pomocniczy - ten służy do pomocy ,podział dla najważniejszych organów ( np. podział gminy na sołectwa)
-podział specjalny dotyczy administracji specjalnej np. wojska kolei

44) Samorząd w administracji publicznej
Organem samorządu terytorialnego będą organy ustrojowe określone w treści ustaw samorządowych, a także organy podporządkowane organom ustrojowym.
Samorząd wystąpił w administracji publicznej w ramach decentralizacji władzy i podziale terytorialnym państwa .Trzy stopniowy podział administracyjny ma samorząd wojewódzki .
Wojewódzki ,powiatowy i gminny - samorząd wykonuje zadania publiczne ,wkraczanie państwa w działalność samorządu może nastąpić tylko w formie nadzoru.
Występuje też samorząd zawodowy i samorząd gospodarczy .

45) Zakład administracyjny
Zakład administracyjny to samodzielna jednostka organizacyjna wyposażona w wyodrębnione środki rzeczowe i osobowe i osobowe .Celem zakładu jest świadczenie usług socjalno kulturalnych o szczególnym znaczeniu społecznym .
Cechy :
-jednostka budżetowa- wydatki pokrywane z budżetu państwa
-status prawny ma niewiele zakładów ( niektóre szkoły wyższe)
-cele - usługi o szczególnym znaczeniu społecznym.

48 Pracownicy samorządu terytorialnego
Status prawny pracowników samorządu terytorialnego regulowany jest przez prawo urzędnicze, które wprowadza zasady:
1. Publicznoprawny charakter stosunku służbowego
2. Nawiązywanie stosunku służbowego w trybie administracyjno-prawnym; mianowanie
3. Pełne podporządkowanie władzy przełożonych; hierarchiczność stanowisk
4. Odpowiedzialność dyscyplinarna przed komisją dyscyplinarną

Pracownicy służby cywilnej dzielą się na 2 kategorie:
- urzędnicy
- niżsi funkcjonariusze( woźni, pracownicy fizyczni)

Urzędnicy dzielą się na kategorie w zależności od poziomu wykształcenia, doświadczenia i stażu